Chuyên viên pháp lý Trịnh Quang Hưng trả lời câu hỏi của anh dựa trên ý kiến tham vấn của Luật sư Nguyễn Trung Hiếu như sau:
Nội dung câu hỏi: Tôi đang điều khiển xe máy trên đường bình thường thì bị cảnh sát giao thông yêu cầu dừng xe để kiểm tra giấy tờ. Sau khi kiểm tra xong tôi không có lỗi gì thì để tôi đi. Luật sư cho tôi hỏi cảnh sát giao thông có được yêu cầu dừng xe kiểm tra hành chính như vậy hay không?
- Các trường hợp được dừng kiểm tra phương tiện giao thông
Theo quy định tại Điều 16 Thông tư 65/2020/TT-BCA ngày 19/6/2020, Cảnh sát giao thông thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát theo kế hoạch được dừng phương tiện giao thông để kiểm soát trong 04 trường hợp sau:
- Trực tiếp phát hiện hoặc thông qua phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ phát hiện, ghi thu được các hành vi vi phạm pháp luật về giao thông đường bộ và các hành vi vi phạm pháp luật khác;
- Thực hiện mệnh lệnh, kế hoạch tổng kiểm soát phương tiện giao thông đường bộ, kế hoạch tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm theo chuyên đề đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt;
- Có văn bản đề nghị của Thủ trưởng, Phó thủ trưởng cơ quan điều tra; văn bản đề nghị của cơ quan chức năng liên quan về dừng phương tiện giao thông để kiểm soát phục vụ công tác bảo đảm an ninh, trật tự, đấu tranh phòng chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật khác. Văn bản đề nghị phải ghi cụ thể thời gian, tuyến đường, phương tiện giao thông dừng để kiểm soát, xử lý, lực lượng tham gia phối hợp;
- Tin báo, phản ánh, kiến nghị, tố cáo của tổ chức, cá nhân về hành vi vi phạm pháp luật của người và phương tiện tham gia giao thông đường bộ.
Như vậy, đối chiếu tình huống của bạn đưa ra thì CSGT có quyền yêu cầu dừng xe bạn để kiểm tra hành chính ngay cả khi bạn không có lỗi vi phạm. Tuy nhiên, việc dừng xe kiểm tra hành chính chỉ được thực hiện khi thuộc các trường hợp nêu trên.
- Nguyên tắc dừng, kiểm soát phương tiện giao thông
Việc dừng, kiểm soát phương tiện giao thông phải bảo đảm các yêu cầu:
- An toàn, đúng quy định pháp luật;
- Không cản trở đến hoạt động giao thông;
- Khi đã dừng phương tiện giao thông phải thực hiện việc kiểm soát, xử lý vi phạm (nếu có) theo quy định pháp luật.
- Đặt rào chắn bằng các cọc tiêu hoặc dây căng để bảo đảm trật tự an toàn giao thông;
- Đủ diện tích để bố trí, lắp đặt các phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ, kiểm soát, xử lý phương tiện giao thông vi phạm;
- Bố trí cảnh sát giao thông hướng dẫn, điều hòa giao thông, bảo đảm an toàn giao thông;
- Trường hợp dừng, kiểm soát phương tiện trên đường cao tốc cần bảo đảm thêm: Chỉ được dừng phương tiện để kiểm soát, xử lý vi phạm tại các vị trí như khu vực trạm thu phí, điểm đầu, điểm cuối đường cao tốc;…
- Nội dung kiểm soát các phương tiện tham gia giao thông
Điều 10 Thông tư 65/2020/TT-BCA quy định nội dung kiểm soát bao gồm:
– Kiểm soát các giấy tờ có liên quan đến người và phương tiện giao thông, gồm: Giấy phép lái xe; Chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức pháp luật về giao thông đường bộ, Bằng hoặc Chứng chỉ điều khiển xe máy chuyên dùng; Giấy đăng ký xe; Giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với xe cơ giới, xe máy chuyên dùng (đối với loại xe có quy định phải kiểm định); Giấy chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới và các giấy tờ khác có liên quan theo quy định của pháp luật;
– Kiểm soát các điều kiện tham gia giao thông của phương tiện giao thông: hình dáng, màu sơn, biển số,…
– Kiểm soát việc chấp hành quy định pháp luật về hoạt động vận tải đường bộ.
Nếu bạn có căn cứ về việc CSGT dừng xe kiểm tra hành chính trái pháp luật, không thuộc các trường hợp được phép dừng kiểm tra hoặc việc dừng kiểm soát phương tiện không bảo đảm các nguyên tắc luật định thì bạn có quyền khiếu nại, tố cáo hành vi vi phạm đến cơ quan có thẩm quyền.
Mong rằng phần tư vấn của chúng tôi có thể giúp anh giải đáp được thắc mắc của mình. Nếu anh có bất cứ thắc mắc nào, vui lòng liên hệ theo Hotline 0917.333.769 hoặc đến văn phòng của chúng tôi tại địa chỉ 94 Nguyễn Hữu Tiến, phường Tây Thạnh, quận Tân Phú, Thành phố Hồ Chí Minh để được Luật sư của chúng tôi hỗ trợ trực tiếp.
